CONTROL CHART

Omschrijving

De Control Chart (regelkaart) is een grafiek die trends, verschuivingen of patronen in de output van een proces over de tijd weergeeft. Met andere woorden: de regelkaart geeft in de basis de prestaties van het proces in een tijdsvolgorde weer.

Ieder proces is onderhevig aan variatie. Vergelijk het met koekjes die variëren in gewicht of afmeting. Binnen sommige processen is er sprake van normale variatie waarin variatie natuurlijk is aan het proces. Dit is variatie die altijd aanwezig is en moeilijk op te sporen valt. In het voorbeeld van de koekjes blijkt dat er variatie zit in het gewicht: De meeste koekjes wegen tussen de 2,5 en 3,5 gram. Deze variatie is acceptabel.

Naast normale variatie bestaat er ook speciale variatie (‘special cause’). Dit is variatie die af en toe voorkomt en het proces kan verstoren. Dit komt door de invloed van een aanwijsbare oorzaak. Bij bijvoorbeeld twee koekjes die te veel wegen, is vermoedelijk sprake van speciale variatie. Iets in het proces heeft ervoor gezorgd dat deze koekjes te zwaar zijn.

Wanneer

In de fasen Analyseren probleem en Borgen resultaten.

Doelen

De regelkaart laat zien of het proces beheerst is, of er trends in de prestatie zijn te onderkennen en het maakt het mogelijk kwaliteitsproblemen in het proces te herkennen.

 Stappen

  1. Verzamel betrouwbare en representatieve data over het proces.
  2. Zet de data in chronologische volgorde.
  3. Gebruik Minitab of Excel om de regelkaart te maken.

Hoe de regelkaart te interpreteren? 

Hierna vind je een voorbeeld van een regelkaart van de bewerkingstijden van een proces.

Essentieel bij een regelkaart zijn het Gemiddelde (‘center line’) en de twee con- trolelimieten: de ‘Upper Control Limit’ (UCL) en ‘Lower Control Limit’ (LCL). Dit zijn de grenzen die aangeven hoeveel het proces mag afwijken van het gemiddelde.

Figuur UCL en LCLEen ander belangrijk element van de regelkaart zijn signalen/uitschieters: het proces presteert buiten de controlelimieten. Dit betekent dat het proces statistisch niet beheerst is. De oorzaak van een uitschieter dient altijd te worden onderzocht.

Figuur Signaal

Ook zijn er met een regelkaart trends te ontdekken.

Figuur Trend

Aan de hand van de regelkaart kunnen de volgende vragen worden beantwoord:

  1. Is het proces beheerst? Dit kun je bepalen aan de hand van de Control Limits en signalen.
  2. Zijn er opvallendheden (uitschieters en/of trends) in de prestatie?
  3. Is er een probleem met dit proces, zo ja wat voor soort probleem? Er zijn vier soorten kwaliteitsproblemen:

Figuur Kwaliteitsproblemen

 Voorbeelden

In het volgende voorbeeld hanteren we de eerder weergegeven regelkaart van figuur 55 t/m 54. We zien:

  • gemiddelde bewerkingstijd 10,82 minuten;
  • UCL 17,27 minuten;
  • LCL 4,48 minuten.

Om de procesprestatie te kunnen beoordelen, stellen we de volgende vragen:

  1. Is het proces beheerst? Antwoord: nee, er is sprake van een uitschieter. Deze moet worden onderzocht.
  2. Zijn er opvallendheden/trends? Antwoord: ja, we zien een trend. In het programma Minitab zijn alle trends genummerd en kun je daarmee achterhalen om welke trend het gaat.
  3. Is er een probleem met dit proces? Antwoord: dat kunnen we uit bovenstaande regelkaart niet aflezen. Om dit te kunnen bepalen heb je de klantwens (USL/LSL) nodig. Immers, alleen als je weet wat de klant wilt, kun je bepalen of er echt sprake is van een probleem.

Stel, de klantwens (USL) in dit geval is vijftien minuten (de bewerking mag maximaal vijftien minuten duren). Dat kunnen we weergeven in dezelfde regelkaart en komt er zo uit te zien:

Voorbeeld Klantwens

In dit voorbeeld wordt de klantwens in de meeste gevallen gehaald. De meeste waarnemingen liggen onder de vijftien minuten. Er is in dit geval een probleem met uitschieters. Ook lijkt er veel variatie in de bewerkingstijden te zitten (variatieprobleem), hoewel dit voor de klant minder interessant is (immers, in de meeste gevallen wordt de klantwens gehaald).

Tips:

  • Gebruik altijd een chronologische volgorde in de dataset.
  • Neem niet te veel datapunten op in de regelkaart.
  • Realiseer je goed op welke tijdsperiode de regelkaart betrekking heeft.
  • Er is altijd vervolgonderzoek nodig. Een regelkaart geeft de procesprestatie grafisch weer, maar geeft geen inzicht in de mogelijke oorzaken en (cijfermatige) omvang van de problemen.

Voor meer vragen over dit onderwerp

+31 6 20 49 09 82 Andre van Hofwegen